الینکای عزیز و چند داستان دیگر

معرفی کتاب الینکای عزیز و چند داستان دیگر

الینکای عزیز و چند داستان دیگر اثری از آنتون چخوف، اشارۀ مستقیم به داستان‌های کوتاه روسی دارد که در اینجا شامل؛ «مرد چاق، مرد لاغر»، «آفتاب پرست»، «ماسک»، «وانکا»، «شوخی»، «سرگذشت ملال انگیز» و «النیکای عزیز» می‌باشد.

در «الینکای عزیز» (1884) که یکی از داستان‌های معروف دور اول داستان‌نویسی چخوف است، با صراحت شگفت‌آوری چاپلوسی را به شکل سنجیده ای نشان داده شده است. در این جا نه با بیان صریح، بلکه به وسیل نمایش، ماجراها، ساختمان و موضوع داستان، چخوف به خواننده می‌گوید: چه ترسی داری از این‌که آدم باشخصیتی باشی؟ چرا در برابر بالادستان خاکساری و در برابر زیردستان مغرور و بی‌اعتنا؟ آیا خوش‌بختی و بزرگ‌منشی فقط در رتبه و درجه و جیبِ پُر پول است؟ چرا باید با چنین حرص، چهاردست و پا به نردبان رتبه و عنوان بچسبی و به بالا بخزی؟

آنتوان چخوف خود در سال‌های هشتاد روسیه که جزء دوران سخت و سنگینی به شمار می‌رفت، زندگی می‌کرد. فشار استبداد در آن دوره بیداد می‌کرد، هرگونه سخن و حتی هرگونه اشاره‌یی دربارۀ «آزادی اندیشه» به طرز وحشتناکی مورد تعقیب قرار می‌گرفت و سرکوب می‌شد. استبداد نیز مانند مه سراسر کشور را فرا گرفته بود. در آن دوره، چخوف جوان – که آثار خود را با نام مستعار «آنتوشا چخونته» یا نام‌های طنزآمیز دیگر منتشر می‌کرد – داستان‌هایی دربارۀ اشخاص حقیر که هدف زندگی‌شان به‌دست‌آوردن پول و رتبه بود می‌نوشت. از سویی تکبر و کوتاه‌فکری اشراف و حاکمان: «چاق‌ها» و از سوی دیگر حقارت و خوش‌خدمتی برده‌وار زیردستان: «لاغرها» را به باد سُخره و ریشخند می‌گرفت. در چنین نظام اجتماعی، انسان‌ها فقط بنا به حساب بده‌بستانِ مقامی که دارا بودند ارزیابی می‌شدند.