بینایی و مدرنیته

کتاب حاضر با طرح مسیٔله ی بینایی، از طریق مطالعه ی سیر تکوین مشاهده گر مدرن، چارچوبی تاریخی از دوره ای ترسیم می کند که بینایی مبدل به مسیٔله ی فلسفی جدیدی شد که گسست تاریخی سازنده ای را در ادراک بصری نمایان می کرد. این جا تبیینی از نحوه ی پیدایش و قوام یافتن سوژه ی مشاهده گر به منظور روشن ساختن ریشه های فرهنگ بصری مدرن ارایٔه می شود؛ مشاهده گری که در نیمه ی نخست قرن نوزدهم پدید آمد و، ضمن بدل شدن به موضوع مطالعات علمی و قرارگرفتن در معرض سنجش های کمّی، آماج روابط قدرت و شیوه های نوظهور مدیریت اجتماعی بود. درک چنین سوژه ای مستلزم بازنگری در پیوندهای متعاقبش با دیگر صورت های سوبژکتیویته است که طی همان قرن فرد را در مقام شهروند، کارگر، دانش آموز، بیمار، مجرم و نظایر آن تعریف می کرد. به این ترتیب، گره خوردن روش های نظارت و مدیریت اجتماعی با ابداعات و دستاوردهای بصری قرن نوزدهم، یعنی با فرایندی که در کل می تواند به مدرن شدن بینایی تعبیر شود، از تحول همه جانبه ای خبر می دهد که به شکل های تازه ای از دیدن، و به ظهور تلقی جدیدی از بینایی منجر شده است که عادت ها و تجربه های بصری امروزی مان بر پایه ی آن ها استوارند. این کتاب شرح و تبیینی تبارشناسانه از همین فرایند مدرن شدن بینایی است.