یادداشت های روزانه از محمدعلی فروغی

“یادداشت های روزانه از محمدعلی فروغی” که از تاریخ26 شوال 1321 تا 28 ربیع الاول 1322 قمری به کوشش “ایرج افشار” جمع آوری شده، اثری است که اطلاعات ارزشمندی را از روزهای جوانی یکی از برجسته ترین رجال سیاسی ایران ارائه می کند. “محمدعلی فروغی” که او را با عنوان “ذکاءالملک” نیز می شناسیم، این یادداشت ها را در اوج جوانی اش به نگارش درآورده اما حتی در آن دوره هم شاهد فعالیت های فرهنگی و عملکرد درخشان او در کسوت یک روشنفکر هستیم.
این خاطرات علاوه بر عملکرد حرفه ای او، نشانگر شخصیت والای انسانی، بهره ی بالای وی از هوش و استعداد، تفکر متعالی اجتماعی، آشنایی با تمدن غرب، زبان دانی و تسلط او بر علوم زمان، ذوق و دقت انتقادی وی هستند و نشان می دهند که چطور در دوره ی غلبه ی خرافات و جهل، “محمدعلی فروغی” کوشید تا دری به روی پیشرفت فرهنگی و ارتقای شرایط زندگی در ایران باز کند.
“یادداشت های روزانه از محمدعلی فروغی”، حلقه ی دوستان و اطرافیان او را نیز شامل می شود و اطلاعات کم نظیری از مسائل ایران و جهان در آن دوره به دست می دهد. دغدغه های او به عنوان یک ایرانی و یک انسان، در کنار نقدهایی که به جامعه ی زمان خود داشته است، بار دیگر بر بینش بلند او صحه می گذارد و سبب می شود خواننده برای شناخت بیشتر شخص “ذکاءالملک” و تاریخ فرهنگی و سیاسی ایران مشتاق تر شود. این برگ از زندگی “ذکاءالملک” که تنها چند ماه از حیات آگاهانه و فعالانه ی او را پوشش می دهد، به اندازه ی چندین سال مطلب خواندنی دارد و تجربه ی مطالعاتی متمایزی خواهد بود.